Geografie

| Ton Haarmans

Geografie

In dit artikel wil ik wat uitwijden over de aardrijkskunde van dit gebied. Hoe zit het bestuurlijk in elkaar, hoe is het landschap, welke rivieren en (stuw)meren doorkruisen de valleien en welke costa's vormen hier de stranden...

Landschap

Betisch systeem

Het landschap van onze streek wordt beheerst door een aantal bergruggen en valleien die van het zuidwesten naar het noordoosten lopen en deel uitmaken van het zogenoemde 'Betische systeem' of in het Spaans 'Cordillera Bética'. De bergketen ten noorden van Xàtiva maakt deel uit van een ander systeem, het machtige 'Sistema Ibérico'.

Het Betische systeem is weer onderverdeeld in drie subsystemen. Bij ons is dat het 'Prebetische systeem' en dat is weer onderverdeeld in een aantal sierra's, waaronder de Serra de Mariola, de Serra de Aitana, de Serra del Benicadell in de provincie Alacant en in de provincie València de Serra Grossa. Voor een lijst met hoogste bergen in de Valenciaanse gemeenschap, zie hier. Doordat de bergketens dwars op de baan van de zon lopen hebben ze een zonnige kant ('Solana') en een schaduwkant ('Umbria'). In het midden van onze streek herken je al van verre de centrale berg van de Serra de Benicadell, die ook de 'Benicadell' genoemd wordt.

Benicadell

Tabarca

Behalve bergketens en valleien zijn er natuurlijk de stranden, de duingebieden en ook een aantal eilandjes, waaronder het bewoonde Tabarca en de Columbretes eilanden.

De valleien in onze streek zijn zeer vruchtbaar en er worden dan ook verschillende gewassen geteeld, zoals citrusfruit, khaki's, amandelen, olijven, zonnebloemen en (wijn)druiven.

Zonnebloemen in de Mariola

De grond bestaat uit klei onder een bruine kalkstenen bovenlaag. In het algemeen, varieert de Valenciaanse ondergrond van alluviaal in de laaglanden tot kalksteen in de hogergelegen gebieden, met klei in de tussenliggende gebieden. De bovengrond varieert van ontbonden kalksteen in het westen tot zand in de hooglanden.

Rivieren en meren

Verschillende rivieren en beken doorstromen het gebied. Een daarvan is de Clariano. De bron van de Clariano-rivier bevindt zich in Bocairent. Ze is meer dan 40 km lang en stroomt uiteindelijk uit in de Albaida-rivier. De Clariano maakt deel uit van het stroomgebied van de Júcar-rivier. De Júcar (Xúquer) rivier zelf stroomt ongeveer 509 km vanaf de Montes Universales naar Cullera waar hij bij de Golf van Valencia uitmondt in de Middellandse Zee. Op weg naar Ontinyent bereikt de Clariano het netwerk van natuurlijke poelen bekend als Pou Clar. Vanaf hier loopt het verder richting Aielo de Malferit voordat het Montaverner bereikt, waar het uitmondt in de Albaida-rivier, een rivier die bij het stroomgebied hoort van de Júcar. De overstroming van de Clariano tijdens de 'Gota Fria' in september 2019 bereikte zelfs het nieuws in België en Nederland.

Clariano in Ontinyent

De Albaida rivier geeft haar naam aan de comarca Vall d'Albaida en stroomt door de gemeentes Albaida, Bufali, Alfarrasí, Montaberner, Bellús, Genovés, Xátiva, Torre de Lloris, Manuel, Señera en Villanueva de Castellón, waar het uitmondt in de rivier de Júcar.

De Serpis begint aan de voet van de Carrasqueta, een berggebied ten zuidwesten van Alcoi, door de samenvloeiing van de Polop- en Troncal-beekjes. In het begin is de Serpis intermitterend. In de buurt van Alcoi komt het samen met de Barxell, komende van de Serra de Mariola, waarna het een regelmatige loop heeft. Andere steden waar het doorheen gaat, zijn Cocentaina, L'Alqueria d'Asnar, Muro d'Alcoi, Gayanes en Beniarrés, waar een dam een kunstmatig meer creëert de 'Barranc d'Almudaina y Planes'; hierna gaat de rivier door L'Orxa, Vilallonga, Potries, Beniarjó, Almoines en Gandia, waar het uitmondt in de Middellandse Zee. Een mooie plek met waterval wordt 'Barranc de l'Encantada' genoemd.

Barranc d'Almudaina y Planes

Vlakbij het stuwmeer ligt een ander waterrijk en moerassig gebied dat je kunt bezoeken, namelijk Albufera de Gaianes. Er bevinden zich uitkijkposten waar je naar de vogels kunt kijken in de lagune.

In de buurt van de dorpen Alfafara en Agres stroomt het trage, kleine riviertje Agres van nauwelijks 12 km. Ze mondt uit in de Serpis. Er is een mooie wandeling mogelijk langs de stroom.

Nabij het plaatsje Moixent bevindt zich een klein meer 'Embalse del Bosquet' genaamd. Onder gunstige omstandigheden is het water prachtig turqoois gekleurd en kun je praktisch tot in het midden waden. Eromheen kun je een korte wandeling doen door een kleine oase van loofbomen.

De kust

De kust die grenst aan onze streek bestaat uit de volgende costa's:

  • Costa de Valencia. Deze costa loopt van Sagunto, via Valencia en Gandía tot Oliva.
  • Costa Blanca. Loopt van Denia over Calp, Benidorm en Torrevieja tot Pilar.

Binnen drie kwartier rijden zit je op het strand.

Strand bij Gandía

Volgend artikel